Tình trạng cá biển chết ở khu vực cửa Lăng Cô, cá nuôi trong lồng ở đầm Lập An chết hàng loạt vừa qua đã gây ra nhiều thiệt hại lớn về kinh tế, gây tâm lý hoang mang cho người tiêu dùng. Làm thế nào để chọn được cá tươi, sạch, an toàn là câu hỏi lớn được rất nhiều người Việt Nam quan tâm hiện nay.
Ích lợi của việc ăn cá
Cá là một loại thực phẩm có hàm lượng khoáng chất, vitamin và protein vô cùng phong phú. Protein trong thịt cá rất dễ hấp thụ, tốt cho sức khỏe con người đặc biệt là tốt hệ tiêu hóa và tim mạch. Trong cá cũng có chứa rất nhiều vitamin cần thiết như vitamin A, D, phốt pho, magiê, kẽm, và iốt... Đặc biệt lượng canxi có ở trong một số loại cá như cá hồi, cá nục, cá thu... giúp xương luôn chắc khoẻ.
Cá là một loại thực phẩm có hàm lượng khoáng chất, vitamin và protein vô cùng phong phú.
Mặt khác trong cá có chứa chất EPA một dạng axit béo không no có thể giúp cơ thể phòng chống bệnh xơ vữa động mạch và nhồi máu cơ tim. Mỗi tuần, bạn nên ăn 2-3 bữa ăn có cá để giúp cơ thể luôn khoẻ mạnh. Trước những lợi ích to lớn của việc ăn cá, bạn không nên loại bỏ hoàn toàn cá trong thực đơn của mình hoặc có suy nghĩ “tẩy chay” những nơi bán cá mà chưa tìm hiểu kĩ lưỡng.
Phân biệt cá bị nhiễm độc tố
Theo thông tin của Hiệp Hội An toàn thực phẩm Việt Nam, người dân có thể phân biệt cá biển được đánh bắt dù đã chết nhưng còn tươi, chưa bị ươn, thối sẽ có các dấu hiệu như mang hồng, miệng cá ngậm, vây hoặc da cá sáng bóng, vẩy không rơi rụng, mắt cá lồi, trong suốt. Cá ươn sẽ có mùi hôi, miệng sẽ mở to, bụng phình, mềm, mắt đục, lõm vào trong, vẩy rơi rụng, thịt mềm, ấn vào sẽ bị lõm xuống không đàn hồi.
Khi chọn mua cá, bạn có thể nhận biết cá ươn và tươi bằng cách sau:
Mang cá: Cá tươi có màu đỏ hồng, dính chặt, không nhớt, không có mùi hôi. Mang cá ươn màu xám, không dính chặt, có nhớt, có mùi hôi.
Mang cá tươi có màu đỏ hồng, dính chặt, không nhớt, không có mùi hôi.
Vảy cá: Cá tươi có vảy óng ánh, bám chặt với thân cá, không có niêm dịch, không có mùi hôi. Còn vây cá ươn thì mờ, không sáng óng ánh, dễ tróc khỏi thân cá, có mùi.
Mắt cá: Cá tươi mắt sẽ lồi và trong suốt, giác mạc đàn hồi. Còn mắt cá ươn thì lõm vào trong hốc mắt, có màu đục và giác mạc mắt nhăn nheo hoặc rách nát.
Miệng cá: Miệng cá tươi ngậm kín, còn cá ươn, ôi thì miệng hé mở.
Cá ướp hàn the, urê nhìn thấy rất tươi nhưng thịt lại mềm nhũn, ấn tay vào thấy thịt lõm xuống và không hồi trở lại. Dù với hàm lượng ít, urê, hàn the khi vào cơ thể sẽ tích tụ về lâu dài, gây ngộ độc mạn tính, biểu hiện là thường đau đầu không rõ nguyên nhân, mất ngủ, giảm trí nhớ, ảnh hưởng đến gan, thận, biếng ăn, suy nhược cơ thể…
Cá ướp hàn the, urê nhìn thấy rất tươi nhưng thịt lại mềm nhũn, ấn tay vào thấy thịt lõm xuống và không hồi trở lại.
Đối với cá đông lạnh: Người mua hãy quan sát cách người bán ướp đá cho cá. Nếu cá tươi, người bán thường bày hàng với rất nhiều đá để giữ cá tươi lâu; còn cá ướp hàn the thì thường không cần ướp với nhiều đá nữa.
Tốt nhất người tiêu dùng nên chọn mua hải sản ở những cửa hàng quen uy tín và tin tưởng để tránh mua phải hải sản bị ướp hóa chất.
Những lưu ý quan trọng cho người thích ăn cá
Hạn chế tối đa việc ăn cá chiên: Những chất dinh dưỡng trong cá chỉ được bảo toàn tốt nhất khi bạn dùng phương pháp nướng bỏ lò hoặc luộc, hấp cá. Thường xuyên ăn món cá chiên sẽ khiến bạn gia tăng nguy cơ bị khó tiêu, tăng khả năng bị bệnh tim, đột quỵ.
Tốt nhất bạn nên dùng phương pháp nướng bỏ lò hoặc luộc, hấp cá khi chế biến.
Cẩn thận khi ăn sushi: Để đảm bảo an toàn, các nhà hàng sushi phải chọn lựa và đông lạnh cá vô cùng cẩn thận. Cá phải được làm lạnh ở nhiệt độ -4 độ F (-20 độ C) trong vòng 7 ngày, hoặc là làm lạnh ở nhiệt độ -31 độ F (-35 độ C) trong vòng 15 giờ, ở môi trường này vật ký sinh sẽ bị tiêu diệt. Tuy nhiên, rất nhiều nơi bán sushi “lề đường” không xem trọng quá trình vệ sinh an toàn thực phẩm, dẫn đến việc nhiều người bị đau bụng, nhiễm kí sinh trùng khi ăn phải.
Cẩn thận khi ăn sushi để tránh bị nhiễm kí sinh trùng.
Không ăn cá khi đang uống thuốc: Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo người đang uống thuốc kháng sinh, hạ huyết áp, trị bệnh parkinson, chống trầm cảm, thuốc chống viêm… (chứa chất ức chế monoamine) không nên ăn cá, đặc biệt là cá biển để tránh bị dị ứng.
Phương Anh